FV Magazine / Bệnh Nhân Tự Kiểm Soát Đau (PCA)

trong Khoa Gây Mê Hồi Sức.

Tài liệu này dành cho những bệnh nhân cần thực hiện phương pháp giảm đau tự kiểm soát qua đường truyền tĩnh mạch, nội dung mô tả về phương pháp, cách thức hoạt động, cũng như các tác dụng phụ có thể xảy ra.

Bệnh nhân tự kiểm soát đau là phương pháp giảm đau có thể được áp dụng sau khi phẫu thuật. Bác sĩ gây mê sẽ giúp bệnh nhân quyết định PCA có phải là phương pháp giảm đau tốt nhất cho bệnh nhân không.

BỆNH NHÂN TỰ KIỂM SOÁT ĐAU LÀ GÌ?

PCA là một phương pháp giảm đau, cho phép bệnh nhân tự kiểm soát cơn đau của mình. Bệnh nhân không phải chờ điều dưỡng chuẩn bị thuốc tiêm. Đây là máy bơm tiêm chuyên dụng chứa thuốc giảm đau giúp bệnh nhân kiểm soát lượng thuốc giảm đau mà bệnh nhân cần.

MÁY PCA HOẠT ĐỘNG NHƯ THẾ NÀO?

Bệnh nhân được nối với máy bơm tiêm chứa thuốc giảm đau bằng một ống dẫn luồn vào tĩnh mạch ở cánh tay.

Bệnh nhân sẽ bấm vào nút cầm tay để máy bơm tiêm một lượng thuốc giảm đau vào cơ thể. Bác sĩ hoặc điều dưỡng sẽ cài đặt sẵn trên máy PCA để kiểm soát lượng thuốc giảm đau mà bệnh nhân nhận được khi bấm nút.

LÀM THẾ NÀO ĐỂ BIẾT PCA CÓ THÍCH HỢP VỚI BỆNH NHÂN?

PCA thích hợp cho nhiều đối tượng bệnh nhân sau phẫu thuật. Bác sĩ hoặc điều dưỡng sẽ giúp bệnh nhân quyết định xem PCA có phù hợp với bệnh nhân hay không. Bệnh nhân phải có khả năng bấm nút cầm tay được nối với máy PCA.

KHI NÀO BỆNH NHÂN SẼ BẮT ĐẦU SỬ DỤNG MÁY PCA ?

Bệnh nhân có thể bấm nút ngay sau khi tỉnh lại sau phẫu thuật, tuy nhiên nếu bệnh nhân gặp khó khăn trong việc bấm nút thì phải thông báo cho điều dưỡng.

BAO LÂU THÌ BỆNH NHÂN NÊN BẤM NÚT?

Nếu bệnh nhân cảm thấy cơn đau khó chịu, chỉ cần bấm nút cầm tay. Bệnh nhân không thể dùng quá nhiều thuốc giảm đau bởi vì máy đã được cài đặt thời gian nhằm ngăn chặn tình trạng sử dụng thuốc quá liều. Điều quan trọng cần nhớ là khả năng để bệnh nhân nghiện thuốc giảm đau là rất hiếm.

BỆNH NHÂN NÊN SỬ DỤNG MÁY PCA TRONG BAO LÂU?

Bệnh nhân sử dụng trong bao lâu cũng được nếu cần. Thông thường là 48 giờ sau khi phẫu thuật, hầu hết bệnh nhân đều có thể kiểm soát tốt cơn đau bằng thuốc uống, tuy nhiên, lưu ý rằng các loại thuốc uống phải được sử dụng đều đặn trong khoảng thời gian nhất định và không phải chỉ uống khi đau.

CÁC ƯU ĐIỂM VÀ NHƯỢC ĐIỂM

Với máy PCA, bệnh nhân có thể tự kiểm soát cơn đau của mình mà không cần phải chờ điều dưỡng tiêm thuốc giảm đau.
Bệnh nhân có thể cử động trên giường dễ dàng hơn và rời khỏi giường sớm hơn so với hầu hết các loại thuốc giảm đau khác.
Bệnh nhân được giảm đau tốt sẽ phục hồi nhanh hơn và về nhà sớm hơn.
PCA rất an toàn khi chính bệnh nhân sử dụng. Chỉ có bệnh nhân mới biết mức độ đau của mình và lượng thuốc mà bệnh nhân cần để giảm đau.
PCA an toàn và hiệu quả nhưng loại thuốc giảm đau mạnh này có thể gây tác dụng phụ ở một số bệnh nhân. Bệnh nhân có thể cảm thấy hơi buồn ngủ, điều này là hoàn toàn bình thường. Một số bệnh nhân có thể gặp phản ứng dị ứng, buồn nôn, nôn ói, táo bón, hạ huyết áp hoặc thậm chí là khó thở (suy hô hấp) tuy rất hiếm. Vui lòng thông báo cho điều dưỡng khi bệnh nhân có bất kỳ triệu chứng để có thể chăm sóc và điều trị phù hợp.

Chuyên viên y tế sẽ theo dõi nghiêm ngặt tình trạng suy hô hấp nếu bệnh nhân là người lớn tuổi, có bệnh hen suyễn hoặc các vấn đề về phổi khác, béo phì, ngưng thở khi ngủ, không sử dụng opioid hoặc cần opioid liều cao để giảm đau.

BỆNH NHÂN CÓ ĐƯỢC DÙNG THUỐC GIẢM ĐAU KHÁC KHÔNG?

Ngoài PCA, bệnh nhân có thể được cho dùng Paracetamol và đôi khi là thuốc kháng viêm. Sự kết hợp của các loại thuốc này sẽ giúp bệnh nhân giảm đau hiệu quả nhất có thể.