“Thật tuyệt vời! Nếu biết sớm tôi đã không phải chịu đựng những cơn đau ngực khó thở suốt 17 năm qua”, bệnh nhân Nguyễn Quang Thanh chia sẻ sau khi được điều trị.

Trước đó, bệnh cơ tim phì đại tiến triển khiến ông Nguyễn Quang Thanh (68 tuổi, quê Bình Định) bị hở van 2 lá nặng, loạn nhịp tim và đau ngực, nghẹt thở suốt 17 năm. Chỉ sau 1 tiếng thực hiện bơm cồn sinh học tại Bệnh viện FV, ông Thanh đã có thể hít thở nhẹ nhõm, bệnh hở van tim cũng biến mất.

17 năm đau ngực, khó thở do bệnh cơ tim phì đại

Năm 2007, ông Nguyễn Quang Thanh bị các cơn mệt mỏi khó thở kéo dài. Ông đi khám và được chẩn đoán bị mắc chứng cơ tim phì đại. Do bệnh viện tỉnh không có đủ phương tiện để điều trị căn bệnh này, các bác sĩ khuyên ông đi điều trị ở các bệnh viện tuyến trên.

Ông tới một bệnh viện tại TP.HCM để thăm khám và được chỉ định dùng thuốc. Tuy nhiên cơn khó thở và buốt ngực ngày càng tăng, cơ thể luôn trong tình trạng mệt mỏi. Sau đó, ông tìm đến nhiều bệnh viện, phòng khám tim mạch, nhưng không nơi nào cho ông phương án điều trị khả thi.

Tình cờ ông đọc được một bài báo viết về cách phương pháp điều trị cơ tim phì đại do TS.BS. Hồ Minh Tuấn cùng các cộng sự viết. “Trong bài báo đó, các triệu chứng được miêu tả y chang như xảy ra đối với tôi, không sai một li nào, nên tôi quyết tâm tìm đến bác sĩ Tuấn”, ông Thanh nhớ lại.

Tháng 6.2024, đến Bệnh viện FV, ông Thanh được TS.BS Hồ Minh Tuấn – Trưởng khoa Tim thăm khám. Bác sĩ Tuấn nhận thấy bề dày cơ tim của bệnh nhân lên tới 23mm làm tắc nghẽn đường ra thất trái, là nguyên nhân dẫn tới chứng hở van tim hai lá độ 4. Nếu không được điều trị triệt để, những triệu chứng đau tức ngực, khó thở càng nặng thêm, có thể gây đột tử.

Bác sĩ Tuấn cho biết, có hai cách điều trị cho ông Thanh, đó là mổ hở để cắt bỏ phần cơ tim bị dày lên hoặc can thiệp để làm giảm độ dày vách cơ tim bằng liệu pháp bơm cồn sinh học. Mổ hở là phẫu thuật lớn, phức tạp và không phải thể trạng bệnh nhân nào cũng đáp ứng được. Do đó, bác sĩ đề nghị dùng phương pháp bơm cồn sinh học để điều trị cho ông Thanh.

“Giảm độ dày vách cơ tim bằng cồn sinh học là phương pháp thông tim can thiệp qua da. Bệnh nhân được chích một mạch máu nhỏ ngoại biên vùng cổ tay hoặc đùi, bác sĩ luồn dụng cụ có gắn bóng chứa cồn sinh học tuyêt đối, tìm tới vùng mạch máu nuôi vùng cơ tim bị dày. Sau khi xác định đúng vị trí mạch máu, cồn sinh học sẽ được bơm vào làm nghẽn mạch, khiến vùng cơ tim dày trở nên mỏng lại”, bác sĩ Tuấn giải thích.

Ông Nguyễn Quang Thanh được ekip của bác sĩ Tuấn thực hiện thủ thuật thông tim bơm cồn sinh học. Thời gian thực hiện khoảng 1 tiếng đồng hồ, chỉ cần gây tê tại chỗ nên bệnh nhân vẫn trong trạng thái tỉnh táo. Kết quả sau khi thực hiện thủ thuật rất ngoạn mục: vùng cơ tim bị dày lên đã “xẹp” xuống đồng thời hết tình trạng hở van hai lá.

“Ca can thiệp cho bệnh nhân Nguyễn Quang Thanh đã giải quyết được 2 vấn đề: độ nghẽn giảm đi – từ 23mm giảm còn khoảng hơn 10mm và tình trạng hở van 2 lá từ độ 4 giảm xuống còn độ 1. Cũng nhờ đó, các triệu chứng khó thở và đau ngực của ông chấm dứt hoàn toàn”, bác sĩ Tuấn cho biết.

Xuất viện 2 ngày sau đó, ông Thanh mừng rỡ vì giờ đây có thể hít thở thoải mái và nhẹ nhàng! Trải nghiệm điều trị tại FV của ông vô cùng đặc biệt: bác sĩ Tuấn giải thích rất kỹ càng bệnh tình và phương pháp điều trị giúp ông thật sự an tâm, thủ thuật nhanh chóng, nhẹ nhàng. “Phương pháp phức tạp vậy mà bác sĩ Tuấn thực hiện êm êm ru! Trong quá trình làm thủ thuật, tôi chỉ thấy tức ngực khoảng chừng 30 giây, còn lại không hề đau đớn gì! Thật tuyệt vời! Nếu biết sớm tôi đã không phải chịu đựng những cơn đau ngực khó thở suốt 17 năm qua”, ông Thanh xúc động nói.

Điều trị cơ tim phì đại: bệnh nhân cần lưu ý điều gì?

Bác sĩ Tuấn cho biết, bệnh cơ tim phì đại là một bệnh lý tim mạch khá phổ biến, có yếu tố di truyền hoặc do đột biến gien, khiến cơ tim bị dày bất thường, có thể gây tắc nghẽn đường ra thất trái, hở van hai lá, rối loạn chức năng tâm trương, thiếu máu cơ tim và loạn nhịp tim.

Bệnh cơ tim phì đại chia làm 2 loại: Cơ tim phì đại không tắc nghẽn và Cơ tim phì đại có tắc nghẽn. “Cả 2 loại bệnh cơ tim phì đại đều có thể bị loạn nhịp tim, thậm chí đột tử. Điển hình là tình trạng vận động viên thể thao bị đột tử: có tới 30% vận động viên trẻ tuổi đột tử trên sân là do bệnh này”, TS.BS Hồ Minh Tuấn cho hay.

Để xác định chính xác bệnh cơ tim phì đại, người bệnh sẽ được thăm khám, đo điện tim, siêu âm tim, có thể chụp thêm CT hoặc MRI tim. Các hình ảnh học giúp phát hiện chính xác bệnh này, cụ thể khi vách tim dày trên 15mm là được kết luận bệnh nhân bị cơ tim phì đại.

Đây là căn bệnh không thể điều trị triệt để vì có thể tái phát, mục tiêu điều trị là giúp người bệnh có cuộc sống bình thường, kéo dài tuổi thọ. Bệnh nhân cơ tim phì đại không tắc nghẽn hầu như chỉ cần dùng thuốc. Còn những bệnh nhân cơ tim phì đại tắc nghẽn thì cần điều trị kết hợp thuốc với các kỹ thuật chuyên sâu, điển hình là phương pháp bơm cồn sinh học.

Thách thức của phương pháp bơm cồn sinh học là đòi hỏi tay nghề của kỹ thuật viên cực kỳ cao: Trước tiên phải tìm ra chính xác nhánh mạch máu nuôi vùng cơ tim dày lên gây tắc nghẽn. Khi dò được đúng mạch máu li ti này, bác sĩ can thiệp sẽ kiểm tra lại bằng cách bơm thuốc cản quang, vùng cơ tim dày đột biến này “sáng” lên thì chứng tỏ đã tìm đúng. Tiếp theo, bác sĩ can thiệp đưa vào mạch máu chiếc bóng đặc biệt đường kính 1-3mm bên trong chứa cồn tuyệt đối, bít mạch máu lại và bơm cồn.

Những thao tác trên cần được thực hiện một cách tỉ mỉ, liều lượng cồn bơm đủ, nếu không dễ gặp những biến chứng như giảm nhịp tim, bị rò cồn sang các vị trí khác, chảy máu…

Ngoài ra, thủ thuật này phải được thực hiện trong phòng cathlab trang bị tối tân. Các thiết bị như máy siêu âm hiện đại, hệ thống đo áp lực trong buồng tim, máy tạo nhịp… giúp bác sĩ nắm đầy đầy đủ các thông số, hình ảnh rõ nét, từ đó thao tác chính xác.

“Kỹ thuật điều trị cơ tim phì đại bằng bơm cồn sinh học ra đời nhiều năm, hiện phổ biến tại nhiều quốc gia. Tuy nhiên ở Việt Nam còn khá ít trung tâm tim mạch đủ điều kiện thực hiện kỹ thuật này”, bác sĩ Tuấn cho hay.

Khoa Tim mạch, Bệnh viện FV được trang bị phòng Cathlab hiện đại, đội ngũ y bác sĩ dày dạn kinh nghiệm, có thể điều trị toàn diện bệnh cơ tim phì đại cho mọi đối tượng, từ trẻ em tới người cao tuổi. Thời gian qua Bệnh viện FV đã thực hiện thành công khoảng hàng chục ca điều trị cơ tim phì đại bằng bơm cồn sinh học.

Sau điều trị, bệnh nhân được hướng dẫn chế độ dinh dưỡng và vận động phù hợp. Mỗi lần tái khám, bệnh nhân được đo thể lực trên máy gắng sức tim phổi, từ đó bác sĩ sẽ đề xuất mức hoạt động thể lực phù hợp với thể trạng. Về dinh dưỡng, người bệnh cần tuân thủ chế độ ăn giảm mỡ động vật, bỏ thuốc lá, hạn chế rượu bia, ăn cá nhiều hơn. Bệnh nhân cần tái khám định kỳ.

Bác sĩ Tuấn khuyến cáo, những người có tiền sử gia đình mắc bệnh này cần khám tim mạch và tái khám định kỳ sau 3-5 năm.