Bệnh viện FV triển khai chương trình Kiểm soát cận thị trẻ em từ 3-18 tuổi với sự hỗ trợ của Máy kiểm soát cận thị Myopia Master giúp phát hiện nguy cơ cận thị ngay cả khi chưa xuất hiện độ cận.
Chương trình kiển soát cận thị tại FV sẽ tầm soát nguy cơ cận thị, dự đoán độ cận trong tương lai, đồng thời đưa ra phác đồ kiểm soát cận cho các bé, phòng tránh nguy cơ mắc phải các bệnh về mắt nguy hiểm do tật khúc xạ gây nên.
Cận thị: “đại dịch” thầm lặng đe dọa thị lực của trẻ
Trong xã hội hiện đại, tình trạng trẻ em bị cận thị sớm và độ cận nặng ngày càng gia tăng. Tại không ít lớp học, trẻ em không đeo kính cận trở thành “hiện tượng” hiếm hoi. Các khảo sát cho thấy tỷ lệ trẻ mắc tật cận thị ở các thành phố lớn có thể lên tới 70%. Tổ chức Y tế thế giới (WHO) coi đây là một “đại dịch thầm lặng” ở trẻ em và ước tính tới năm 2050, 90% trẻ em châu Á, trong đó có Việt Nam bị cận thị. Tuy phổ biến nhưng tình trạng cận thị có thể kiểm soát để hạn chế được những biến chứng gây giảm hoặc mất thị lực nếu được phát hiện và tuân thủ phác đồ từ giai đoạn sớm
Theo BS Nguyễn Thị Mai – Trưởng khoa Mắt và Phẫu thuật khúc xạ Bệnh viện FV, bên cạnh yếu tố di truyền, thì lối sống là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng cận thị gia tăng ở trẻ. Trẻ em ngày nay dành ít thời gian sinh hoạt ngoài trời, tiếp xúc với thiết bị điện tử trong thời gian dài khiến trẻ mắc cận thị sớm hơn, tăng độ nhanh hơn và có độ cận cao khi trưởng thành.
“Không còn vùng an toàn cho cận thị. Với mỗi một độ cận (dù là độ cận nhẹ), đều có thể làm tăng nguy cơ gây ra các biến chứng nguy hiểm trên mắt trong tương lai. Độ cận càng cao, càng có nhiều nguy cơ dẫn đến các biến chứng đe dọa thị lực nghiêm trọng như: bong võng mạc, thoái hóa hắc võng mạc, lỗ hoàng điểm, glaucoma, đục thủy tinh thể …Cận thị cao còn ảnh hưởng đến thẩm mỹ vì đeo kính dày, gây ra những bất tiện trong sinh hoạt vì luôn phải đeo kính. FV từng điều trị không ít ca bong võng mạc ở trẻ em do độ cận tăng nhanh và quá nặng”, bác sĩ Mai giải thích.
Để ngăn chặn các bệnh về mắt do tật cận thị gây nên, trẻ cần được phát hiện độ cận từ sớm và có kế hoạch kiểm soát để làm chậm lại quá trình tăng độ cận, giữ cho độ cận của trẻ ở mức thấp nhất có thể. “Vì độ cận càng thấp, nguy cơ mắc các bệnh về mắt càng thấp. Với mỗi một độ cận giảm đi, chúng ta có thể làm giảm đi 40% nguy cơ phát triển các bệnh lý gây ảnh hưởng nặng nề đến thị giác của trẻ. Chúng ta không chỉ kiểm soát cận thị ở những trẻ đã bị cận, nhóm trẻ ở giai đoạn tiền cận thị cũng cần được phát hiện và kiểm soát, nhằm phòng ngừa hoặc trì hoãn thời gian khởi phát cận thị”, bác sĩ Mai nhấn mạnh.
Trước tình trạng nhiều em được phát hiện cận thị khá trễ hoặc thiếu sự quan tâm kiểm soát độ cận khiến độ cận ở trẻ em ngày càng nặng gây hậu quả đáng tiếc, Khoa Mắt và Phẫu thuật khúc xạ, Bệnh viện FV chính thức triển khai Chương trình kiểm soát cận thị trọn gói cho trẻ trong độ tuổi 3-18. Mục tiêu của chương trình là giúp phát hiện sớm nguy cơ cận thị ở trẻ, cũng như cung cấp lộ trình theo dõi độ cận, từ đó đưa ra các biện pháp can thiệp kịp thời để kiểm soát độ cận tăng ít nhất có thể.
Máy kiểm soát cận thị Myopia Master: phát hiện nguy cơ cận ngay khi chưa có dấu hiệu trên lâm sàng
Bác sĩ Mai cho biết, để hỗ trợ Chương trình kiểm soát cận thị, FV đã đưa về Việt Nam hệ thống Myopia Master với những công nghệ tiên tiến nhất có tích hợp của trí tuệ nhân tạo (AI). Máy giúp dự đoán, phân tích mức độ tiến triển cận thị của từng trẻ cho đến năm 18 tuổi, dựa trên kết quả đó bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ kiểm soát cận thị phù hợp cũng như theo dõi kết quả mỗi lần tái khám.
Không chỉ vậy, máy Myopia Master còn có thể phát hiện ra những bé có nguy cơ cận thị cao hoặc ở giai đoạn tiền cận thị, dự đoán chính xác thời gian bé sẽ cận. Các trường hợp này nếu được kiểm soát cận thị sẽ giúp ngăn ngừa hoặc kéo dài thời điểm bị cận ở trẻ, nhờ vậy độ cận ở mức thấp.
Để kiểm soát cận thị, FV hiện áp dụng 4 phương pháp cơ bản: Nhỏ mắt bằng thuốc atropine nồng độ thấp; Kính tiếp xúc chỉnh hình giác mạc (Ortho-K) đeo khi ngủ; Kính gọng đa tròng và Kính tiếp xúc đa tròng.
Bên cạnh hệ thống máy Myopia Master, Bệnh viện FV còn trang bị những máy móc tiên tiến khác hỗ trợ việc kiểm soát cận thị như: hệ thống thiết bị đo khúc xạ hiện đại, chính xác, dễ tương tác ngay cả với trẻ nhỏ ở độ tuổi mầm non; Máy Pentacam chụp bản đồ mặt trước và mặt sau giác mạc, đánh giá khúc xạ giác mạc, độ dày giác mạc, tình trạng giác mạc, phát hiện một số bệnh lý bẩm sinh của giác mạc, dựa vào đó bác sĩ sẽ lựa chọn phương pháp chỉnh quang tối ưu trong kiểm soát cận thị, theo dõi kết quả điều trị của phương pháp Ortho-K để có những điều chỉnh thích hợp.
Anh Nguyễn Trương Vĩnh Bình – cử nhân khúc xạ nhãn khoa của FV cho biết, nhiều phụ huynh sau một thời gian cho con em tham gia chương trình kiểm soát cận thị của FV, đã bất ngờ và phấn khởi khi tình trạng cận thị của các con tăng chậm lại đáng kể, thậm chí là ngừng tăng. Như trường hợp bé trai NTH (8 tuổi, TP.HCM) khám tại FV vào tháng 10.2023 cho thấy bị cận 6 độ; bé được dự đoán sẽ bị cận 13 độ vào năm 18 tuổi. Gia đình đã đăng ký cho H. chương trình kiểm soát cận thị. Em được hướng dẫn thay đổi thói quen sinh hoạt (giảm thời gian dùng các thiết bị điện tử, ra ngoài tiếp xúc với ánh sáng tự nhiên nhiều hơn), nhỏ thuốc và dùng kính Ortho-K khi ngủ.
“Kết quả tái khám của H sau 6 tháng có sự thay đổi lớn: thay vì một đường tăng độ cận thẳng đứng như lần khám ban đầu, kết quả hiện tại là đường ngang, cho thấy tiến triển của cận thị đã chậm lại đáng kể. Điều này chứng tỏ rằng bé đang đáp ứng rất tốt với liệu pháp điều trị”, anh Nguyễn Trương Vĩnh Bình nhận xét.
Bác sĩ Nguyễn Thị Mai nhấn mạnh: dù không có phương pháp nào đảm bảo ngăn chặn hoàn toàn, nhưng việc kiểm soát cận thị có thể giúp giảm thiểu tốc độ tăng cận, bảo vệ thị lực của trẻ. Và điều quan trọng là phụ huynh cần quan sát, phát hiện sớm các nguy cơ cũng như các dấu hiệu cận thị của trẻ, cho bé đi tầm soát để có biện pháp ngăn ngừa hoặc kiểm soát từ sớm.
“Trẻ nhỏ thường không nhận thức được tình trạng thị lực suy giảm, vì vậy, các bậc cha mẹ nên chủ động đưa con em mình đi kiểm tra thị lực từ sớm, ngay từ khi trẻ 3 đến 4 tuổi. Việc phát hiện và can thiệp kịp thời có thể giúp bảo vệ và cải thiện thị lực cho trẻ, đồng thời ngăn ngừa những vấn đề nghiêm trọng hơn về mắt có thể phát triển sau này”, BS Nguyễn Thị Mai khuyến cáo.
Hiện tại, FV có gói kiểm soát cận thị cho trẻ từ 3 tuổi trở lên theo năm, giúp tiết kiệm chi phí đồng thời hỗ trợ trẻ tuân thủ những thay đổi sinh hoạt và lịch tái khám. Với gói dịch vụ này, trẻ sẽ được khám tầm soát, bác sĩ đưa ra phác đồ điều trị, hướng dẫn trẻ thực hiện biện pháp kiểm soát cận thị, hướng dẫn thay đổi thói quen sinh hoạt và tái khám định kỳ 3 tháng một lần.
Để tìm hiểu thêm về kiểm soát cận thị cho trẻ, bạn đọc có thể liên hệ Khoa Mắt và Phẫu thuật khúc xạ, bệnh viện FV qua số điện thoại: (028) 54 11 33 33 – máy nhánh 2000.