Một ai đó từng nói: “Điều đáng sợ không phải là khi bạn một mình, mà là lúc bạn không có ai để chia sẻ”. Với người bình thường đó là sự cô đơn, riêng đối với người bệnh ung thư là cảm giác chơi vơi, mất đi điểm tựa và niềm tin trong cuộc sống. Thấu hiểu phần nào tâm trạng đó, Trung tâm điều trị ung thư Hy Vọng đã xây dựng đội ngũ Nhân viên Y tế Xã hội (MSW – Medical Social Worker) chuyên tư vấn và hỗ trợ bệnh nhân các vấn đề thường gặp trên hành trình khám và điều trị. Đây được xem là “người thân thứ hai” luôn kề cận bệnh nhân bên cạnh gia đình, bác sĩ và các nhân viên y tế.

TỪ ĐỒNG CẢM ĐẾN CHĂM LO SỨC KHỎE TINH THẦN CHO BỆNH NHÂN

Tại nhiều quốc gia trên thế giới, nhân viên Y tế Xã hội là một nghề nghiệp được đào tạo chính quy, là cầu nối quan trọng giữa bệnh nhân ung thư với các vấn đề liên quan đến quá trình điều trị như: thắc mắc y khoa, tâm lý, các mối quan hệ xã hội hoặc tài chính nhằm giúp người bệnh tháo gỡ các gút mắc để yên tâm điều trị. Có thể nói Trung tâm điều trị ung thư Hy Vọng của Bệnh viện FV là nơi đầu tiên tại Việt Nam triển khai mô hình nhân sự này với mong muốn chia sẻ phần nào gánh nặng tâm lý của bệnh nhân.

Theo chị Hoàng Thị Bảo Anh – nhân viên Y tế Xã hội đầu tiên của Trung tâm điều trị ung thư Hy Vọng, nhân viên Y tế Xã hội phải là người đồng cảm với bệnh nhân, cùng họ trải qua những cung bậc cảm xúc trong cuộc chiến với căn bệnh ung thư. Công việc này bao gồm cả việc cung cấp thông tin và hướng dẫn bệnh nhân như một Thư ký Y khoa, đồng thời hỗ trợ tâm lý cho bệnh nhân và người nhà bệnh nhân như một chuyên gia tâm lý thực thụ. Chị chia sẻ: “Làm công việc này, nhân viên phải biết đặt mình vào vị trí bệnh nhân thì mới có thể thấu hiểu các nhu cầu về tâm lý, hành vi của họ, để từ đó có sự hỗ trợ đúng đắn và kịp thời. Công việc đòi hỏi sự đồng cảm chứ không phải thương cảm, vì điều đó sẽ khiến họ bị tổn thương nhiều hơn, dễ dẫn đến sự bi quan và bất hợp tác”.

Chị Hoàng Thị Bảo Anh – nhân viên Y tế Xã hội đầu tiên của Trung tâm điều trị ung thư Hy Vọng

Trong vai trò của một nhân viên Y tế Xã hội, chị Bảo Anh có cơ hội tiếp cận nhiều hơn với các bệnh nhân tại Trung tâm điều trị ung thư Hy Vọng. Chị dành nhiều thời gian để lắng nghe và chuyện trò với từng người bệnh, hiểu được từng hoàn cảnh gia đình qua đó nắm bắt được tâm lý của bệnh nhân và người nhà. Song song đó, chị đồng hành cùng bệnh nhân trong quá trình đăng ký hồ sơ, thực hiện các thủ tục, làm xét nghiệm, thăm khám với bác sĩ, lựa chọn kế hoạch và thời gian điều trị cũng như tư vấn về tài chính. Thậm chí, với các bệnh nhân ở xa, đội ngũ Nhân viên Y tế Xã hội còn hỗ trợ tư vấn chỗ ăn ở, khách sạn phù hợp trong suốt thời gian điều trị. Một số trường hợp xét nghiệm, bệnh nhân được tư vấn sắp xếp thuận tiện để tránh mất thời gian hoặc đi lại nhiều lần. Nhờ đó, thời gian khám chữa bệnh của bệnh nhân được rút ngắn đáng kể, việc điều trị cũng đạt kết quả tối ưu và phù hợp với mong muốn của bệnh nhân.

Một trong nhiều yếu tố khiến bệnh nhân ung thư lo lắng đó chính là gánh nặng về tài chính. Theo kế hoạch, Trung tâm Hy Vọng sẽ xây dựng các chương trình kết nối với hệ thống ngân hàng để hỗ trợ bệnh nhân ung thư vay tín dụng chữa bệnh không lãi suất. Đây thực sự là những tin vui mà đội ngũ Nhân viên Y tế Xã hội mang đến cho bệnh nhân ung thư.

NHÂN VIÊN Y TẾ XÃ HỘI – MÔ HÌNH CẦN NHÂN RỘNG

Khách hàng T.T.N.T (sinh năm 1969, Tp.HCM) đưa con gái đến Trung tâm điều trị Ung thư Hy Vọng kiểm tra khối u trong ruột non cảm thấy rất hài lòng về sự xuất hiện của Nhân viên Y tế Xã hội. Bà nói: “Lần đầu tiên tôi đưa con gái đến khám tại đây và được nhân viên tư vấn rất nhiệt tình và kỹ lưỡng. Nếu bệnh viện nào cũng có Nhân viên Y tế Xã hội thì bệnh nhân được lợi nhiều lắm. Nhiều người đi bệnh viện một mình vừa buồn vừa tủi, thậm chí có thắc mắc cũng không biết hỏi ai. Vậy nên, nếu bệnh viện nào, khoa nào cũng có Nhân viên Y tế Xã hội thì tốt biết bao”.

Với sự hiện diện của đội ngũ Nhân viên Y tế Xã hội, bệnh nhân được hướng dẫn tận tình và chu đáo các thủ tục thăm khám

Rõ ràng, với sự hiện diện của đội ngũ Nhân viên Y tế Xã hội bệnh nhân được hướng dẫn tận tình và chu đáo các thủ tục thăm khám. Mọi thắc mắc về các thủ tục chính sách của bệnh viện, các quy trình hưởng bảo hiểm y tế xã hội đều được giải đáp cặn kẽ. Quan trọng nhất, bệnh nhân được tư vấn hiểu rõ hơn về các phác đồ và lịch trình điều trị. Từ đó, bệnh nhân mạnh dạn hơn khi có nhu cầu cần cung cấp thêm thông tin y khoa hoặc sắp xếp lịch hẹn với các bác sĩ để hiểu rõ bệnh tình và phương hướng chữa trị.

Để làm được điều đó, đội ngũ Nhân viên Y tế Xã hội phải là những nhân viên y tế được trang bị đầy đủ kiến thức và kỹ năng. Họ có thể thu thập thông tin, xử lý tình huống, lập kế hoạch và chia sẻ đến bệnh nhân những thông tin tiến bộ của y khoa, động viên và truyền cảm hứng cho bệnh nhân, đồng thời duy trì mối quan hệ tích cực với bệnh nhân, bác sĩ cũng như với các nhân viên y tế khác. Nhân viên Y tế Xã hội đồng thời là những người tâm lý và tế nhị, hiểu bệnh nhân và biết được những tình huống khó khăn người bệnh đang gặp phải để khéo léo xử trí, chia sẻ đúng lúc, đúng thời điểm, việc gì nên nói vào lúc nào, v.v… Nhân viên Y tế Xã hội cần phải có đạo đức trong nghề nghiệp, cái tâm với bệnh nhân để tránh những rủi ro dù có thể xảy ra cho người bệnh, biết cách sắp xếp thời gian di chuyển hợp lý cho bệnh nhân giảm thiểu chi phí phát sinh làm tăng thêm gánh nặng.

Dù có không ít khó khăn ban đầu khi xây dựng đội ngũ Nhân viên Y tế Xã hội tại Trung tâm điều trị ung thư Hy Vọng, song những lợi ích đạt được dành cho bệnh nhân chính là động lực to lớn để chị Bảo Anh cũng như các thành viên trong nhóm quyết tâm với công việc này.