Nội soi ảo đại tràng hay chụp cắt lớp đại tràng

NỘI SOI ẢO ĐẠI TRÀNG LÀ GÌ?

Nội soi ảo đại tràng hay còn gọi là chụp cắt lớp đại tràng là một phương pháp mới để tầm soát các polyp đại tràng tiền ung thư. Bằng việc sử dụng máy cắt lớp điện toán và các phương pháp điện toán mới cho phép tạo dựng các hình ảnh, đại tràng được đánh giá mà không sử dụng tới ống nội soi và không cần gây mê bệnh nhân.

CÁC CHỈ ĐỊNH THƯỜNG GẶP?

Mục đích chính của việc chụp cắt lớp đại tràng là tầm soát các polyp hoặc ung thư bên trong đại tràng. Polyp là các cấu trúc tăng trưởng từ lớp nội mạc của đại tràng. Một số polyp có thể lớn dần lên và chuyển thành ung thư.

Mục tiêu của việc tầm soát với chụp cắt lớp đại tràng là phát hiện các cấu trúc này trong giai đoạn sớm, nhờ vậy có thể cắt bỏ chúng trước giai đoạn phát triển thành ung thư. Để phát hiện sớm ung thư đại tràng, Hiệp hội Ung thư Hoa kỳ khuyến cáo rằng bắt đầu từ tuổi 50, cả nam và nữ giới nên thực hiện một trong những tầm soát sau đây:

  • Soi đại tràng sigma mỗi 5 năm, hoặc
  • Nội soi đại tràng mỗi 10 năm, hoặc
  • Chụp cắt lớp đại tràng (nội soi ảo đại tràng) mỗi 5 năm.

Đối với các cá nhân có nguy cơ cao hoặc có tiền sử gia đình bị ung thư đại tràng, nên bắt đầu tầm soát từ tuổi 40 hoặc trẻ hơn và cách quãng gần nhau hơn (thí dụ mỗi 5 năm). Các yếu tố nguy cơ bao gồm tiền sử polyp, tiền sử gia đình bị ung thư đại tràng hoặc có máu trong phân.

BỆNH NHÂN NÊN CHUẨN BỊ GÌ CHO THỦ THUẬT?

Trước khi khảo sát, bệnh nhân sẽ điền vào phiếu trả lời các câu hỏi và được cung cấp tờ hướng dẫn chuẩn bị làm sạch lòng đại tràng tại thời điểm bệnh nhân đặt hẹn khảo sát. Bệnh nhân được yêu cầu thực hiện chế độ ăn ít chất xơ và dùng thuốc nhuận trường. Một việc rất quan trọng là phải làm sạch lòng đại tràng vào đêm trước ngày thực hiện chụp cắt lớp đại tràng, vì vậy bác sĩ chẩn đoán hình ảnh mới có thể thấy được các polyp nếu có. Một vài chất khác có thể được bổ sung vào ngày trước khảo sát, bao gồm một lượng nhỏ dung dịch chất tương phản chứa iốt. Các chất này giúp bác sĩ chẩn đoán hình ảnh phân biệt được chất cặn bã với polyp nhờ khả năng “đánh dấu” chất cặn bã hoặc dịch còn sót lại trong lòng đại tràng.

Bệnh nhân cần thông tin cho bác sĩ biết nếu mắc bệnh tim, gan hoặc thận để bảo đảm việc chuẩn bị đại tràng được an toàn.

Vào ngày khảo sát, bệnh nhân được yêu cầu thay quần áo bằng một áo choàng và đôi khi phải gỡ bỏ các nữ trang, vật dụng kim loại mang theo vì chúng có thể cản trở tia X.

Bệnh nhân nữ cần thông báo cho Bác sĩ chẩn đoán hình ảnh hoặc kỹ thuật viên hình ảnh y học biết nếu nghi ngờ đang mang thai.

KHẢO SÁT ĐƯỢC THỰC HIỆN NHƯ THẾ NÀO?

Kỹ thuật viên hình ảnh y học yêu cầu bệnh nhân nằm lên bàn khảo sát cắt lớp, thường nằm ngửa hoặc có thể nằm nghiêng hay nằm sấp. Dây đai và gối có thể được sử dụng giúp bệnh nhân giữ yên tư thế trong thời gian khảo sát. Toàn bộ khảo sát hoàn thành trong vòng 15 – 20 phút.

 

 

Một ống thông mềm nhỏ được đặt qua hậu môn vào trong trực tràng khoảng 5 cm, qua đó khí cacbonic sẽ được máy tự động bơm nhẹ nhàng vào làm căng khung đại tràng. Sau đó, máy quét ở tư thế nằm ngửa và sấp. Khi máy quét, bệnh nhân được yêu cầu nín thở. Khi hoàn tất khảo sát, ống thông hậu môn được lấy đi.

ĐIỂM KHÁC BIỆT GIỮA NỘI SOI ẢO ĐẠI TRÀNG VÀ NỘI SOI TRUYỀN THỐNG:

 NỘI SOI ẢONỘI SOI TRUYỀN THỐNG
Loại ống thông Ống thông nhỏ (dài khoảng 5 cm) Ống nội soi (dài 180 cm)
Nguy cơ thủng Hiếm Ít khi
Thời gian khảo sát15 -20 phút Khoảng 30 phút
Gây mê Không Bắt buộc
Nghỉ làm việc Không Một ngày
Điều trị trong khi khảo sát Không Sinh thiết hoặc cắt bỏ polyp
Bức xạ Liều thấp Không có

ƯU THẾ NỔI BẬT CỦA DỊCH VỤ NỘI SOI ẢO ĐẠI TRÀNG TẠI BỆNH VIỆN FV

Quy trình nội soi ảo đại tràng tuân thủ đúng tiêu chuẩn và quy trình quốc tế. Khí cacbonic đuợc dùng làm căng đại tràng thông qua máy bơm tự động và rất an toàn. Khí CO2 hấp thu nhanh hơn không khí (nếu bơm tay) nên bệnh nhân sẽ cảm thấy dễ chịu hơn. Ngay sau khi hoàn tất khảo sát, bệnh nhân có thể ra về ngay, kể cả tự mình lái xe.

LỢI ĐIỂM VÀ NGUY CƠ?

Nguy cơ

  • Nguy cơ làm thủng đại tràng khi bơm hơi hoặc khí CO2 rất thấp, ước tính dưới 1/ 10.000 bệnh nhân.
  • Liều tia X thấp không có ảnh hưởng quan trọng (10 mSv) tương đương mức nhiễm tia trong 3 năm từ môi trường sống.
  • Bệnh nhân nữ cần thông báo cho Bác sĩ biết nếu nghi ngờ đang mang thai.

Lợi điểm

  • Kỹ thuật mới rất ít xâm lấn này cung cấp hình ảnh ba chiều nên cho phép phát hiện được nhiều polyp và các tổn thương khác một cách rõ ràng như nhìn trực tiếp trong nội soi quang học.
  • Nguy cơ gây thủng đại tràng rất thấp so với nội soi quang học.
  • Chụp cắt lớp đại tràng được sử dụng cho bệnh nhân có nguy cơ cao khi nội soi quang học như bệnh nhân già yếu hoặc bệnh nhân đang điều trị kháng đông hoặc gặp vấn đề hô hấp trầm trọng.
  • Sử dụng bổ sung khi nội soi quang học không trọn vẹn, thí dụ lòng đại tràng bị chít hẹp do có khối u lớn hoặc trong 10% các trường hợp nội soi quang học không khảo sát được hết chiều dài khung đại tràng.
  • Dễ chịu, không cần gây mê hay giảm đau nên bệnh nhân có thể ra về ngay sau khảo sát, kể cả lái xe

CÁC HẠN CHẾ NỘI SOI ẢO ĐẠI TRÀNG LÀ GÌ?

  • Chụp cắt lớp đại tràng không hữu hiệu bằng nội soi quang học trong trường hợp có các polyp nhỏ hơn. May mắn là những polyp nhỏ này hoặc là không phải ung thư hoặc là lành tính.
  • Sinh thiếtchỉ có thể đượcthực hiện thông quanội soiquang họcđể phân biệt một polyp lành tínhvàmộtpolyptiền ung thư.
  • Nếu chụp cắt lớp đại tràng phát hiện một bất thường, bệnh nhân cần được nội soitruyền thốngđể loại bỏ polyphoặccáckhối u vàđể xác địnhbản chất của nó.

KẾT QUẢ RA SAO?

Bác sĩ chẩn đoán hình ảnh sẽ xem đọc và tường trình khảo sát.

Bệnh nhân sẽ nhận báo cáo chính thức bằng văn bản trong ngày hoặc trong hai (02) ngày tùy thuộc vào yêu cầu lâm sàng và yêu cầu chẩn đoán.