BỆNH MẠCH MÁU LÀ GÌ?
Ở những người cao tuổi, bệnh mạch máu là nguyên nhân chính gây tàn phế và tử vong. Bệnh mạch máu có thể phân làm hai loại, loại gây tổn thương động mạch ( mạch máu dẫn máu từ tim đến cơ thể) và loại gây tổn thương tĩnh mạch ( mạch máu dẫn máu về tim).
Những bệnh gây tổn thương động mạch
Hầu hết các bệnh gây tổn thương động mạch thường liên quan đến tình trạng xơ vữa động mạch hoặc sự dày lên thành động mạch do lắng đọng mỡ. Tình trạng này có thể gây nên sự tắc nghẽn các mạch máu và dẫn đến việc giảm cung cấp máu cho các cơ quan hay những phần của cơ thể được nuôi dưỡng bởi các mạch máu đó.
Tuỳ theo động mạch nào bị tổn thương, bạn có thể có những hậu quả như sau:
- Đau cách hồi (đau cơ khi đi bộ)
- Hoại tử
- Đột quị
- Suy thận hay cơ quan khác
- Phình động mạch ( sự yếu thành động mạch có thể vỡ mạch và tử vong)
NHỮNG BỆNH GÂY TỔN THƯƠNG TĨNH MẠCH
Bao gồm:
Giãn tĩnh mạch
- Những tĩnh mạch ở chân bị giãn và ứ máu gây đau chân và loét không lành.
Huyết khổi tĩnh mạch sâu
- Đây là một bệnh mạch máu phổ biến khác xảy ra khi các cục máu đông được hình thành trong lòng mạch.
- Nếu cục máu động vỡ ra và trôi về phổi, những cục máu đông này sẽ trôi lên các động mạch phổi và gây thuyên tắc phổi, có thể tử vong.
PHẪU THUẬT MẠCH MÁU LÀ GÌ?
Là một chuyên ngành của y học chuyên chẩn đoán, điều trị và dự phòng bệnh động mạch, tĩnh mạch và bạch mạch. Ngày càng có nhiều người bị bệnh mạch máu. Tin vui là các kỹ thuật chẩn đoán và điều trị cũng gia tăng.
Bệnh mạch máu ảnh hưởng nhiều phần khác nhau của cơ thể. Bệnh nhân có thể được điều trị bởi một nhóm đa chuyên chuyên khoa bao gồm bác sĩ phẫu thuật mạch máu, bác sĩ nội khoa mạch máu, bác sĩ x-quang mạch máu và kỹ thuật viên mạch máu (vascular technologists) người có những kỹ năng khác nhau về bệnh lý mạch máu. Kỹ thuật viên mạch máu có thể thực hiện siêu âm mạch máu không xâm lấn.
CÁC THĂM DÒ CHUYÊN BIỆT NÀO ĐỂ CHẨN ĐOÁN?
Các phương pháp thăm dò mạch máu không xâm lấn
Phương pháp thăm dò mạch máu không xâm lấn là các xét nghiệm để đánh giá mạch máu mà không cần tiêm thuốc, dùng tia x độc hại hay những can thiệp khó chịu khác. Kỹ thuật này tiên tiến và chẩn đoán bệnh với sự chính xác cao.
Hiệu quả nhất là siêu âm, nó cho thấy các hình ảnh mạch máu (dùng chế độ quét B) hay thông tin chi tiết về rối loạn dòng chảy (dùng Doppler). Hai chức năng này có thể phối hợp nhau (quét Duplex) cho phép thực hiện các đánh giá dễ dàng hơn.
Các phương pháp thăm dò mạch máu xâm lấn
Phương pháp thăm dò quan trọng nhất để chẩn đoán tất cả các bện mạch máu là chụp x-quang mạch máu. Hình ảnh x-quang động mạch, tĩnh mạch và bạch mạch được chụp sau khi tiêm chất cản quang vào mạch máu. Hệ thống kỹ thuật số, có thể rõ nét những hình ảnh, giúp cải thiện tính chính xác và độ an toàn của thăm dò này. Những phương pháp chẩn đoán hình ảnh khác bao gồm:
- Chụp CT (computerised tomography)
- Chụp mạch máu đồng vị phóng xạ
- MRI (chụp cộng hưởng từ)
BỆNH MẠCH MÁU ĐƯỢC TRỊ NHƯ THẾ NÀO?
Các biện pháp cơ bản
- Lời khuyên về thay đổi cách sống như bỏ hút thuốc, ăn uống đúng cách
- Kiểm soát các yếu tố nguy cơ như tăng mỡ máu, tiểu đường
Thuốc
- Đây là xem xét đầu tiên cho những bệnh mạch máu ví dụ liều thấp aspirin cho điều trị đau cách hồi.
Phẫu thuật
Phẫu thuật mạch máu được thực hiện nhằm sửa chữa những mạch máu trong khắp cơ thể ngoại trừ tim và não. Chúng có thể là phẫu thuật hở hay phương pháp kín kiểu “can thiệp nội mạch” dùng các dây dẫn đưa vào động mạch qua các vết đâm ở da.
Các kỹ thuật mổ hở mạch máu bao gồm:
- Sửa chữa trực tiếp bằng cách khâu may
- Bóc nội mạc động mạch (lấy bỏ mảng xơ vữa gây tắc mạch)
- Bắc cầu (dùng tĩnh mạch của bệnh nhân hay ống ghép bằng chất nhân tạo)
Phương pháp “nội mạch” bao gồm:
- Nong động mạch và đặt stent
Nong đoạn động mạch hẹp bằng bóng và sau đó đặt trong lòng động mạch vừa được nong một giá đỡ (stent) để mở rộng lòng động mạch.
- Stent phủ nội mạch (stent graft)
Stent phủ nội mạch trong bệnh phình hoặc bóc tách động mạch chủ được thực hiện bằng cách đặt một ống ghép mạch máu vào trong lòng mạch, do đó những vùng bị tổn thương được che phủ một lớp chắc chắn hơn từ bên trong lòng mạch.
- Liệu pháp ly giải huyết khối qua catheter
Tiêm thuốc vào những vùng bị ảnh hưởng để làm tan cục máu đông.
- Đặt bộ lọc tĩnh mạch chủ
Bộ lọc tĩnh mạch chủ là dụng cụ cơ học được đặt vào tĩnh mạch để dự phòng hình thành những cục máu đông lớn, đi từ tĩnh mạch chân đến động mạch phổi (gây thuyên tắc phối).
Các cách điều trị khác
- Chương trình luyện tập khuôn mẫu trong đau cách hồi
- Vớ ép đối với suy tĩnh mạch
- Vật lý trị liệu đối với phù mạch lympho (lymphedema)
Với những kỹ thuật mới và nghiên cứu đang tiếp diễn, các chuyên gia mạch máu sẽ cung cấp những phương pháp điều trị mới nhất để xử lý bệnh mạch máu.
Thông tin liên hệ
Khoa phẫu thuật tim, lồng ngực và mạch máu
Thông tin trên tờ bướm này chỉ là những hướng dẫn và không thay thế lời khuyên của bác sĩ. Hãy tìm lời khuyên bác sĩ nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào liên quan đến phẫu thuật, sức khoẻ hay tình trạng y khoa của bạn.
Thông tin này hoàn tất vào thời điểm in (Tháng Chín 2009) và có thể thay đổi mà không báo trước.