Eng 
Bài viết sinh thiết vú dưới hướng dẫn siêu âm do đội ngũ bác sĩ Bệnh viện FV – Bệnh viện đa khoa quốc tế (thuộc Tập đoàn Y tế Thomson) biên soạn, hoàn toàn là thông tin đáng tin cậy để bạn tham khảo.
Sinh thiết vú là gì?
Các khối u hoặc các bất thường khác của vú thường được phát hiện nhờ thăm khám, siêu âm, chụp X quang vú và các khảo sát hình ảnh khác. Tuy nhiên, không phải lúc nào các khảo sát này cũng có thể cho ta biết các tân sinh ấy là lành tính hay ác tính.
Thực hiện sinh thiết vú nhằm mục đích lấy ra một số tế bào – hoặc qua phẫu thuật hoặc qua một thủ thuật ít xâm lấn hơn từ một kim hút – từ một khu vực đáng ngờ trong vú và khảo sát chúng dưới kính hiển vi để đi đến chẩn đoán.
Sinh thiết vú dưới hướng dẫn của siêu âm được thực hiện khi một khu vực bất thường trong vú quá nhỏ mà đôi khi sờ bằng tay không rõ rệt (gọi là sờ nắn).
Sinh thiết u vú dưới hướng dẫn của siêu âm giúp Bác sĩ chẩn đoán hình ảnh thấy được lộ trình của kim đi đến vùng bất thường trong mô tuyến vú.
THỰC HIỆN SINH THIẾT VÚ TRONG TRƯỜNG HỢP NÀO?
Tiến hành sinh thiết vú một khi khám lâm sàng, siêu âm vú, chụp X quang vú phát hiện ra một trong các bất thường sau đây:
- Khối u đặc nghi ngờ
- Rối loạn cấu trúc mô tuyến vú
- Một vùng biến đổi bất thường của mô tuyến
Dưới hướng dẫn của siêu âm, người ta có thể tiến hành ba thủ thuật:
- Chọc hút bằng kim nhỏ, dùng kim rất nhỏ để hút tế bào trong vùng bất thường
- Sinh thiết lõi dùng kim có khẩu kính lớn để lấy ra một mẫu mô sau mỗi lần chọc
- Định vị bằng dây móc, đặt một sợi kim khí vào vùng nghi ngờ giúp phẫu thuật viên định vị được tổn thương khi phẫu thuật sinh thiết.
BỆNH NHÂN PHẢI CHUẨN BỊ GÌ?
Bệnh nhân sẽ điền vào Bảng câu hỏi và Phiếu chấp thuận trước khi khảo sát
Bệnh nhân sẽ phải cởi bỏ đồ đang mặc và đôi khi gỡ bỏ một số nữ trang có thể gây cản trở ở vùng sinh thiết.
Trước khi thực hiện sinh thiết bằng kim, bệnh nhân cần thông báo cho Bác sĩ biết các thuốc đang sử dụng, tình trạng dị ứng nếu có nhất là đối với thuốc gây tê. Nếu có sử dụng thuốc chống đông máu, cần ngưng thuốc trên trong vòng 3 ngày trước khi sinh thiết.
Bệnh nhân cũng nên thông báo về các tình trạng sức khỏe gần đây nhất.
Nên có người thân hoặc bạn bè đi cùng và đưa bệnh nhân về nhà sau khi thực hiện xong thủ thuật.
THỦ THUẬT ĐƯỢC TIẾN HÀNH NHƯ THẾ NÀO?
Bệnh nhân không cần nhập viện.
Bệnh nhân nằm ngửa, ngay ngắn hoặc đôi khi hơi nghiêng về một bên.
Siêu âm cho phép thấy được tổn thương trên một màn hình đặt gần đó ngay khi đầu dò siêu âm lướt qua vùng thương tổn. Sau khi định vị được thương tổn, vùng da liên quan được sát trùng. Đối với chọc hút bằng kim nhỏ, không cần sử dụng thuốc tê. Tiến hành gây tê tại chỗ khi sinh thiết lõi.
Thông thường Bác sĩ sẽ rạch một vết rất nhỏ tại nơi đâm kim vào.
Bác sĩ chẩn đoán hình ảnh sẽ quan sát nơi tổn thương một cách liên tục với đầu dò siêu âm, và đâm kim qua da và tới đúng vị trí u. Khi một mẫu mô được lấy, bệnh nhân sẽ nghe một tiếng ”cách” vang lên phát ra từ súng sinh thiết. Kim được rút ra để lấy mẫu mô đã thu thập được.
Thực hiện như thế ba lần hoặc nhiều hơn.
Một khi đã hoàn tất sinh thiết, đè lên vùng chọc kim để ngừa chảy máu và băng lại để che kín vết rạch da.
BỆNH NHÂN CẢM THẤY GÌ TRONG VÀ SAU KHI SINH THIẾT?
Bệnh nhân hoàn toàn tỉnh táo khi sinh thiết nên có thể cảm thấy hơi khó chịu hoặc hơi đau một chút. Không để lại sẹo trên vú.
Khi tiêm thuốc tê, bệnh nhân cảm thấy căng vùng da nơi tiêm. Khi đâm kim sinh thiết vào, bệnh nhân cũng cảm giác căng tức một chút.
Bệnh nhân cố gắng giữ bất động trong thời gian tiến hành thủ thuật.
Sau khi sinh thiết, nếu đau, bệnh nhân có thể sử dụng thuốc giảm đau thông thường. Tại vùng sinh thiết, vài ngày sau đó, đôi khi bị sưng và thâm tím do chảy máu dưới da. Bệnh nhân không nên lo lắng với hiện tượng trên.
Bệnh nhân chỉ phải thông báo cho Bác sĩ nếu vùng sinh thiết sưng to, chảy máu, tiết dịch ửng đỏ hoặc nóng kéo dài ở bên vú sinh thiết.
QUÁ TRÌNH SINH THIẾT KÉO DÀI BAO LÂU?
Thời gian thực hiện thủ thuật này không quá 1 giờ đồng hồ.
KẾT QUẢ RA SAO?
Bác sĩ giải phẫu bệnh sẽ khảo sát mẫu mô dưới kính hiển vi để đưa ra chẩn đoán. Bệnh nhân sẽ nhận kết quả trong vòng vài ngày làm việc.
LỢI ĐIỂM VÀ NGUY CƠ?
Lợi điểm
- So sánh với sinh thiết qua phẫu thuật, thủ thuật này nhẹ nhàng hơn, không để lại sẹo và thời gian thực hiện không quá 1 giờ đồng hồ
- Giúp lấy mẫu mô một cách đáng tin cậy để xác định tính chất lành hay ác tính của khối u vú.
- Siêu âm không sử dụng bức xạ iôn hóa.
- Siêu âm giúp quan sát được lộ trình kim đi đến vùng tổn thương vú.
- Sinh thiết được tổn thương nằm sâu, sát thành ngực mà sinh thiết dưới X quang định vị ba chiều khó thực hiện.
- Sinh thiết dưới hướng dẫn của siêu âm rẻ hơn, nhanh hơn so với sinh thiết dưới X quang định vị ba chiều.
- Thời gian hồi phục ngắn, bệnh nhân có thể sớm trở lại sinh hoạt bình thường.
Các nguy cơ?
- Bất kỳ thủ thuật nào mà da bị đâm thủng đều có nguy cơ bị nhiễm trùng. Nguy cơ nhiễm trùng cần điều trị kháng sinh thấp hơn 1/1.000.
- Thực hiện sinh thiết mô nằm sâu bên trong vú có một nguy cơ nhỏ là kim đi qua thành ngực khiến khí thoát ra quanh phổi và gây xẹp phổi.
Trường hợp này hiếm khi xảy ra.
HẠN CHẾ CỦA SINH THIẾT VÚ DƯỚI HƯỚNG DẪN CỦA SIÊU ÂM
Sinh thiết vú đôi khi đánh giá không đầy đủ mức độ lan rộng của thương tổn. Nếu sau khi sinh thiết lõi bằng kim lớn mà kết quả chưa thể khẳng định, cần thiết tiến hành sinh thiết qua phẫu thuật.
Chỉ thực hiện thủ thuật này khi siêu âm cho thấy tổn thương một cách rõ rệt. Đối với các vi vôi hóa, ngay cả khi hiện diện dưới dạng chùm, siêu âm vẫn không cho thấy rõ bằng X quang. Vì thế, đòi hỏi phải sinh thiết dưới X quang định vị ba chiều.
Kích thước quá nhỏ của tổn thương cũng là một khó khăn nhất định cho thủ thuật này.
BỆNH NHÂN LÊN LỊCH SINH THIẾT VÚ NHƯ THẾ NÀO?
Để biết thêm thông tin và sắp xếp cuộc hẹn với bác sĩ, vui lòng liên lạc khoa chẩn đoán hình ảnh tại số
(08) 54 11 34 00
